DNS Önbelleğini Temizleme (Flush) Rehberi: Windows, MacOS ve Linux

DNS Önbelleği Nedir?

DNS önbelleği, geçmiş DNS sorgularını izleyen geçici bir veritabanıdır. Bir web sitesine girdiğinizde, işletim sisteminiz ve web tarayıcınız, alan adını ve IP adresini kaydeder. Bu işlem, tekrar eden DNS sunucu sorgularına gerek kalmadan, işletim sisteminizin veya tarayıcınızın web sitesinin URL’sini hızlı bir şekilde belirlemesini sağlar.

Ancak, bazı durumlarda DNS önbelleğini temizlemek gereklidir. Örneğin, ağ sorunlarını giderirken veya DNS çözücülerini değiştirdiğinizde bu işlem önem kazanır. Bu işlem, önbelleğe alınmış DNS kayıtlarını siler ve alan adını çözümlemek için yeni yapılandırılmış DNS ayarlarını kullanarak yeni bir sorgulama gerçekleştirir.

Bu makalede, Windows, MacOS ve Linux sistemlerinde DNS önbelleğini nasıl temizleyeceğinizi anlatacağız. Ayrıca, sıklıkla sorulan bazı soruları da ele alacağız.

DNS Önbelleğinin Avantajları

• Daha Hızlı Alan Adı Çözümü: DNS önbelleği, önceki sorguları saklayarak çözümleme süresini azaltır ve daha hızlı yanıt süreleri sağlar.
• Bant Genişliği Kullanımının Azaltılması: Önbelleğe alınmış sonuçlar, tekrar eden DNS sorgularına olan ihtiyacı en aza indirerek ağ trafiğini azaltır.
• Geliştirilmiş Ağ Performansı: Önbellekten hızlı geri alma, genel ağ performansını ve kullanıcı deneyimini artırır.
• Artırılmış Güvenlik: DNS önbelleği, DNS kaçırma gibi bazı kötü niyetli saldırıları tespit etme ve önleme konusunda yardımcı olabilir.
• Çevrimdışı Erişim: Bazı DNS önbellek sunucuları, cihaz internet bağlantısı olmasa bile alan adlarını çözmeye devam edebilir.

Windows’ta DNS Önbelleğini Temizleme

Tüm Windows sürümlerinde DNS önbelleğini temizleme işlemi aynıdır. Komut istemcisini yönetici erişimi ile çalıştırarak ipconfig /flushdns komutunu kullanmalısınız.

Windows 10 ve Windows 8

1. Windows arama çubuğuna cmd yazın.
2. Komut İstemi’ne sağ tıklayın ve “Yönetici olarak çalıştır” seçeneğini seçin. Komut İstemi penceresi açılacaktır.
3. Aşağıdaki komutu yazın ve Enter’a basın:

ipconfig /flushdns

Başarılı olursa sistem aşağıdaki mesajı verecektir:

Windows IP Configuration

Successfully flushed the DNS Resolver Cache.

Linux’ta DNS Önbelleğini Temizleme

Linux’ta, Systemd-Resolved, DNSMasq veya Nscd gibi bir önbellekleme servisi kurulmadıkça, işletim sistemi düzeyinde DNS önbelleği yoktur. Linux dağıtımına ve kullandığınız önbellek servisine bağlı olarak DNS önbelleğini temizleme işlemi değişir.

Systemd Resolved

En son Linux dağıtımları (örneğin, Ubuntu 18.04) DNS kayıtlarını önbelleğe almak için Systemd resolved hizmetini kullanır.

Servisin çalışıp çalışmadığını görmek için aşağıdaki komutu kullanın:

sudo systemctl is-active systemd-resolved.service

Eğer servis çalışıyorsa active yazısını göreceksiniz. Aksi takdirde inactive göreceksiniz.

Systemd-resolved DNS önbelleğini temizlemek için şu komutu kullanın:

sudo systemd-resolve --flush-caches

Komut başarılı olursa herhangi bir mesaj döndürmez.

DNSMasq

Dnsmasq, küçük bir ayak izi ile DHCP ve DNS önbellek sunucusu görevi gören bir yazılımdır.

Eğer sisteminiz DNSMasq’ı önbellek sunucusu olarak kullanıyorsa, DNS önbelleğini silmek için Dnsmasq servisini yeniden başlatmalısınız:

sudo systemctl restart dnsmasq.service

veya

sudo service dnsmasq restart

Nscd

Nscd, çoğu RedHat tabanlı dağıtımda DNS önbellekleme çözümü olarak kullanılan bir önbellek daemonudur.

Eğer sisteminiz Nscd kullanıyorsa, DNS önbelleğini silmek için servisi yeniden başlatmalısınız:

sudo systemctl restart nscd.service

veya

sudo service nscd restart

macOS’ta DNS Önbelleğini Temizleme

Kullandığınız macOS sürümüne bağlı olarak önbelleği temizlemek için kullanılan komutlar biraz farklılık gösterir. Komut, sistem yöneticisi izinlerine sahip bir kullanıcı tarafından çalıştırılmalıdır (sudo kullanıcı).

macOS’ta DNS önbelleğini temizlemek için aşağıdaki adımları izleyin:

1. Finder’ı açın.
2. Uygulamalar > Yardımcı Programlar > Terminal yoluna gidin. Bu, Terminal penceresini açacaktır.
3. Komut istemcisine aşağıdaki komutu yazın ve Enter’a basın:

sudo killall -HUP mDNSResponder

Sudo parolanızı girin ve tekrar Enter’a basın. İşlem başarılı olursa sistem herhangi bir mesaj göndermeyecektir.

Önceki macOS sürümlerinde önbelleği temizlemek için kullanılan komutlar farklıdır:

• macOS 10.11 ve 10.9:

sudo dscacheutil -flushcache
sudo killall -HUP mDNSResponder

• macOS 10.10:

sudo discoveryutil mdnsflushcache
sudo discoveryutil udnsflushcaches

• macOS 10.6 ve 10.5:

sudo dscacheutil -flushcache

Tarayıcı DNS Önbelleğini Temizleme

En son Web tarayıcılarının çoğunda yerleşik DNS istemcisi, her seferinde alan adı erişildiğinde tekrar eden sorguları önler.

Google Chrome

Google Chrome’un DNS önbelleğini temizlemek için aşağıdaki adımları izleyin:

1. Chrome’un adres çubuğuna yeni bir sekmede chrome:/net-internals/#dns yazın.
2. “Clear host cache” butonuna tıklayarak host önbelleğini temizleyin.
3. Eğer çalışmazsa, önbelleğinizi ve çerezlerinizi silmeyi deneyin.

• CTRL+Shift+Del tuşlarına basarak “Tarayıcı verilerini temizle” penceresini açın.
• Bir zaman dilimi seçin. Her şeyi silmek için “Tüm zamanlar” seçeneğini seçin.
• “Çerezler ve diğer site verileri” ve “Önbelleğe alınmış resimler ve dosyalar” seçeneklerini işaretleyin.
• “Verileri temizle” butonuna tıklayın.

Tüm Chrome tabanlı tarayıcılar (Chromium, Vivaldi, Opera vb.) için bu yöntem geçerli olacaktır.

Firefox

Firefox’un DNS önbelleğini temizlemek için aşağıdaki adımları izleyin:

1. Firefox menüsünü açmak için sağ üst köşedeki hamburger ☰ simgesine tıklayın.
2. ⚙ Seçenekler (Tercihler) seçeneğine tıklayın.
3. Sol taraftan Gizlilik ve Güvenlik sekmesine tıklayın.
4. Aşağı kaydırarak Geçmiş bölümünde “Geçmişi Temizle…” seçeneğine tıklayın.
5. Temizlenecek bir zaman dilimi seçin. Her şeyi silmek için “Her şey” seçeneğini seçin.
6. Tüm kutucukları işaretledikten sonra “Şimdi Temizle” butonuna tıklayın.

Eğer çalışmazsa, DNS önbelleğini geçici olarak devre dışı bırakmayı deneyin:

1. Firefox’un adres çubuğuna yeni bir sekmede about:config yazın.
2. network.trr.mode ayarını bulup değerini 5 olarak değiştirin.
3. Firefox’u kapatıp açın.

Sıkça Sorulan Sorular

DNS Önbelleği Ne Sıklıkla Temizlenmelidir?

Genellikle, DNS önbelleğini temizlemek için belirli bir zaman aralığı yoktur. Ancak ağ bağlantılarınızda sorun yaşıyorsanız veya DNS sunucularını değiştiriyorsanız temizlemeniz tavsiye edilir.

DNS Önbelleği Temizlemek Sorunları Giderir mi?

Evet, DNS önbelleğini temizlemek, IP adresi değişiklikleri veya DNS yapılandırmasındaki sorunlar gibi sorunları gidermeye yardımcı olabilir.

DNS Önbelleği Temizlemenin Yan Etkileri Var mı?

DNS önbelleğini temizlemek, daha önce kaydedilmiş DNS kayıtlarını sileceğından, web sitelerine erişirken ilk başta daha yavaş bir yanıt süresi yaşanabilir. Ancak bu geçici bir durumdur ve yeni DNS kayıtları alınmaya başlandığında performans normale döner.

Sonuç

DNS önbelleğini temizlemek, ağ problemlerini gidermek için önemli bir adımdır. Windows, macOS ve Linux işletim sistemlerinde DNS önbelleğini temizleme yöntemlerini öğrendiğinize göre, sorunlarınızı daha hızlı çözebileceksiniz. Unutmayın, tarayıcı önbelleğini temizlemek de DNS sorunlarını gidermede önemli bir rol oynayabilir.